Franz Kafka ‘nın Hayatı ve Eserleri

Franz Kafka hayatını her daim bunaltıcı düşler ve kabuslara batmış bir şekilde yaşamış ve bunu eserlerine o kadar bire bir yansıtmıştır ki sizde o bunaltıcı düşlerden payınızı büyük bir zevkle alırsınız.

Franz Kafka dünyanın en güzel uzun hikayelerinden biri olan Dönüşüm ‘e

“Gregor Samsa bir sabah bunaltıcı düşlerden uyandığında, kendini yatağında dev bir böceğe dönüşmüş olarak buldu.” (Ahmet Cemal’in çevirisiyle)

cümlesiyle başlar.

Dünya edebiyat tarihinin en önemli cümlelerinden biridir bu cümle ve bu cümlenin sahibi bugünkü yazımızın konusu.

Franz Kafka’nın yaşamı hakkında çok farklı yerlerde farklı bilgilere, ulaşmış olmanız mümkün biz de bu Kafka zincirine yeni bir halka eklemeyi düşündük. Ama rengarenk bir halka…

Dünya tarihinde ismi fiil olmuş biriyseniz o dünya tarihi için mühim bir şahsiyet olduğunuz yadsınamaz. Daha önce duydunuz mu bilmiyorum ama böyle birinin soyadından türemiş bir kelime var.

Franz Kafka Kimdir?

Franz Kafka

“Kafkaesk”

Franz Kafka ’nın soyadından türemiş ve Kafka’nın tasvirlerindeki gibi, tehdit edici ya da korkutucu anlamlarına gelen bir sıfattır. Kafka’nın stiline özgü olarak hikayelerinde anlatım akışının doğal bir parçası olarak bilinen ve algılanan gerçeklikten kopma, uzaklaşma durumunu ifade eden bir kelime.

Franz Kafka, Prag’da bir tuhafiyeci ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Okurken kendinizi bir kabusun ve son bulmasını istediğiniz bir sıkıntının içinde hissettiğiniz metinleri yazarken bunların olacağını tahmin edebilir miydi ?

Hiç sanmıyorum.

Franz Kafka toplumun ve evrensel bir yabancılaşma duygusunun nabzını çok iyi yakalamış ve kendisi de bu sıkıntılar içerisinde iken, bu durumu muazzam metinlere dönüştürmeyi başarmıştır.

Bu sıkıntıların, bu duyguların Kafka’nın hayatında önemli yer tutması çok baskıcı olan babası sayesinde olmuştur dersek sanırım doğru bir tespit yaparız. Bir baba oğlunu kendine yakıştıramaz ve benim gibi şık bir adamın nasıl böyle cılız ve beceriksiz hatta yeteneksiz bir oğlu olabilir… gibi bir yaklaşımda bulunması doğal olarak Franz Kafka’yı kendi içine itti. Buna rağmen Franz Kafka elinden gayreti göstermeye devam etti. Okulda başarılı bir öğrenci sayılabilirdi. Okul hayatı beklediğinden de iyi gitti ve hukuktan mezun oldu.

Ama onun üstünde ki asıl yükü alan, ruhunu hafifleten şeyin okumak ve yazmak olduğunu çoktan keşfetmişti. Bunlar babası Hermann Kafka’nın önemsiz bulduğu uğraşların kabarık bir listesinin en başında bulunuyordu.

Kafka’nın İş Hayatı

Avukat olarak başarılı olamayan Kafka bir de sigortacılığı denedi. Bohemya İşçi Kaza Sigortası Enstitüsünde işe girdi. Bu iş Kafka’yı beklendiği gibi tatmin etmedi. Çalışma şartları çok ağır, çalışma saatleri çok uzundu.

Ayrıca Kafka neredeyse tüm gün işçilerin makinelere sıkışan el ve parmak parçalarını çizmesi gerekiyordu.

Bu günlerde kendisi gibi yazar olan dostu, Max Brod’a şöyle yazıyordu:

”Ne kadar meşgul olduğumu hayal bile edemezsin… İnsanlar tıpkı sarhoşmuş gibi iskelelerin üstünden makinelerin içine yuvarlanıyorlar, tüm payandalar devriliyor, yapay setler çöküyor, tüm merdivenler kayıyor, yukarı konan her şey aşağı iniveriyor. Aşağıda olan her şey birinin ayağına takılıyor. Üstelik seramik fabrikalarında ellerinde dağ gibi çanak çömlekle harala gürele merdivenlerden inip çıkan genç kızlarda başımı ağrıtıyor.”

Franz Kafka ‘nın Hayatı

Franz Kafka’nın özel yaşamı da, dışarıdaki yaşamından pek farklı değildi. Yani iç karartıcı bir yaşam. Franz Kafka düzenli olarak Prag’da bulunan genelevlere gidiyor. Ayrıca tek gecelik ilişkilerle özel yaşamını destekliyordu. Kafka seksten iğreniyordu. Karşısına çıkan her kadına ya bakire gibi yada bir sürtükmüş gibi davranma dengesizliği içerisindeydi.

Normal evlilik hayatı midesini bulandırıyordu. Günlüğüne “Çiftleşme birlikte olma mutluluğunun cezasıdır.” diye yazıyordu.

 Franz Kafka’nın İlham Perileri

Tüm bunlara rağmen Franz Kafka şaşılacak bir şekilde bu döneme birkaç uzun ilişki sığdırmayı başardı.

Kafka 1912’de Berlin’de Brod’un evinde kalırken Felice Bauer ile tanıştı. Kıza fiziksel yetersizliklerini döktüğü uzun mektuplar yazdı. Felice Bauer, yazarın “Yargı” ve “Dönüşüm” adlı eserlerine ilham kaynağı oldu.

Franz Kafka – Dönüşüm Kitabı İllüstrasyonu

Kafka, bu ilham perisini başka bir ilham perisi adayı ile aldattı. Ve bu ilham perileri arkadaştı. İlham perisi adayının ismi Grete Bloch. Gerete Bloch yıllar sonra çocuğunun babasının Kafka olduğunu iddia etti.

Franz Kafka’nın Felice ile olan ilişkisi çok trajik bir şekilde sona erdi. Felice, Franz’ın kendi elleriyle Grete’ye yazdığı aşk mektuplarını yine Franz ’a yüksek sesle okumasıyla son buldu.

Kafka posta yoluyla arkadaşı Ernst Poliak’ın karısı Milena Jesenka- Poliak ile ilişki kurdu. Bu ilişki 1923 yılında Kafka’nın ısrarıyla sona erdi. Yazar daha sonra “Şato” romanı için bir karakterde Milena’dan esinlendi.

Kafka son olarak 1923 yılında Ortodoks Polonyalı bir aileden gelen Dora ile tanıştı. Beraber Filistin’e göç ederek bir restoran açma hayalleri vardı fakat bu hayal 1924 yılında Franz Kafka’nın ölümü ile yarım kaldı. Kafka’nın ölüm sebebi tüberkülozdu.

Hastalık Hastası Kafka

Kafka’nın genç yaşta ölmesi kimseyi şaşırtmadı. Dostları onu tam bir hastalık hastası olarak tanırlardı. Hayatı boyunca migrenden, uykusuzluktan, kabızlıktan, nefes darlığından, romatizmadan, cilt lekelerinden, çıbanlardan, saç dökülmesinden, yorgunluktan kimi hayal kimi gerçek bir sürü hastalıktan aynı anda şikayetçi olurdu.

Franz Kafka sıkı perhiz ve doğal ilaçlarla bu sorunlarının üstesinden gelmeye çalışırdı.

1917 yılında muhtemelen içtiği süt yüzünden tüberküloza yakalandı. Hayatının sonu yedi yılı bu hastalığı yenebilmek için koca karı ilaçlarını ve ciğerlerine iyi gelecek temiz havayı bulmaya çalışmakla geçirdi. Ölürken arkadaşı olan Brod’a; Yargı, Ocakçı, Dönüşüm, Ceza Sömürgesi ve Köy Doktoru hariç tüm eserlerini yakmasını istedi.

Tabi ki bildiğimiz gibi Brod bu isteğe uymadı.

Baret

Bareti Kafka mı icat etti?

Peter Drucker adında bir profesör “Geleceğin Toplumunda Yönetim” isimli kitabında bu tezi öne sürüyor fakat bu konu kesin değil, kesin olan ise Franz Kafka’nın Amerika Güvenlik Cemiyeti tarafından madalya ile ödüllendirilecek kadar iyi bir güvenlik ve sigorta müdürü olmasıydı.

Bareti Kafka Mı İcat Etti?

 Franz Kafka’nın Önemli Eserleri (Kitapları)

• Dava
• Şato
• Kayıp, (Amerika)
• Hikaye
• Dönüşüm
• Bir Savaşın Tasviri
• Taşrada Düğün Hazırlıkları
• Şarkıcı Josefine ya da Fare Ulusu
• Ceza Sömürgesi
• Çin Seddi
• Bir Akademiye Rapor
• Mektuplar
• Milena’ya Mektuplar
• Babaya Mektup
• Günlükler
• Günlük 1-2

İllüstrasyonlar için Kaynaklar:

• https://www.deviantart.com/evjones/art/Kafka-5-95586783
• https://www.deviantart.com/tunglmyrkvi/art/KAFKA-454881910
• https://www.deviantart.com/quissmo/art/Kafka-32010211
• https://www.deviantart.com/