Vermeer’ in İnci Küpeli Kız Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Johannes Vermeer, İnci Küpeli Kız ‘ı tamamladığında bu eserinin dünya sanat tarihinde önemli bir yerde olacağını tahmin bile edemezdi. Genel olarak Vermeer, günlük çağdaş yaşamları, ev içi mekanları ve kadın portreleri ile ün kazanmış bir ressamdı. Resimlerinde gündelik hayatı tasvir etmeyi severdi. (Sütçü Kız, Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız, Terazi Tutan Kadın, Coğrafyacı eserleri örnek olarak verilebilir.)

Peki İnci Küpeli Kız, Jan Vermeer ‘in neden diğer eserlerinden daha çok öne çıkmıştır? Neden ona ‘Kuzeyin Mona Lisa ‘sı‘ denmektedir? İnci Küpeli Kızı bu kadar popüler kılan şey nedir? İnci Küpeli Kız ‘ın kim olduğunu biliyor muyuz? Eserde hangi teknikler kullanılmıştır? Tüm bu soruların cevabını bu içerikte derlemeye çalıştık. Şimdi sizleri İnci Küpeli Kız ‘ın gizemli bakışları ve karizması ile baş başa bırakıyoruz.

Johannes Vermeer ‘in İnci Küpeli Kız Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler

İnci Küpeli Kız, 1665, Johannes Vermeer | Johannes Vermeer ‘in İnci Küpeli Kızı Hakkında Bilmeniz Gerekenler

1- İnci Küpeli Kız Bir Tronie ‘dir.

Aslında bakıldığında normal bir portre gibi görünmektedir ama biraz araştırıp resmin özelliklerini yakından incelediğimizde aslında bir ‘tronie‘ olduğunu anlayabiliriz.

Tronie nedir?

Tronie, abartılı bir yüz ifadesini veya kostümlü insanları tasvir eden Hollanda Altın Çağı resminde ve Flaman Barok resminde yaygın olan bir çalışma türüne verilen addır.

Tronie, 17. yüzyıl Felemenkçesinde ‘yüz’ anlamına gelmektedir ve kim olduğu meçhul olan bir kişiyi, bazen abartılı bir yüz ifadesiyle, bazen de sıra dışı ve şaşalı bir kostümle tasvir eden bir grup resmi ifade eder. Esasen, sanatçıların hayal gücünde canlanan idealleştirilmiş bir yüz veya karakter çalışmasıdır.

İnci Küpeli Kız Bir Tronie ‘dir.

Portre ile tronie arasındaki fark, portrede resmedilen kişi bilindik bir simadır ve sipariş üzerine resmedilir, tronie ise sanat piyasasında satılır.

2- İnci Küpeli Kızın Kim Olduğu Bilinmemektedir.

Tablodaki kızın adı bilinmiyor ve kimliği konusunda çeşitli varsayımlar bulunmaktadır.

Jan Vermeer ’in kızı ya da hizmetçisi olabileceği düşünülmektedir. Ama Vermeer’in en büyük kızı olan Maria ’nın o tarihte 11 yaşında olması ve resimdeki modelin daha büyük gösteriyor olması bu ihtimali zayıflatmaktadır.

Kızın kim olduğu giyiminden de belirlenememiştir. İpek eşarp ve inci küpe kızın sadece süslü aksesuarlarıydı. Böyle bir küpeye sahip olduğuna göre kızın babası ya da kocası zengin olabilirdi.

Vermeer, kızın canlı ifadesini ve egzotik kıyafetini ustalıkla tasvir ederek, portresini yapmaktan daha çok, sadece kıyafet ve ifadesini çalışmak istediği için hayalindeki bir karakteri de tabloya yansıtmış da olabilir.

3- Tabloya Farklı İsimler de Verilmiştir.

İnci Küpeli Kız dışında, bu tabloya ‘Türbanlı Kız (Girl in a Turban)’, ‘Türbanlı Genç Kız (The Young Girl with Turban)’ da denmektedir.

Gözlerindeki ifadesini anlaşılmaz hale getiren gizemli bakışlarından dolayı bazen ‘Kuzeyin Mona Lisa’sı‘ (Mona Lisa of the North) olarak da adlandırılır.

4- Kızın Taktığı Küpe Gerçek Bir İnci Olmayabilir.

Teorik Astrofizik Enstitüsünde Profesör olarak görev yapan Vincent Icke, Aralık 2014’te New Scientist dergisinde, tablodaki inciden yansıyan ışığın gerçek bir incininkiyle eşleşmediğini yazdı.

Ayrıca incinin boyutu da hep sorgulanmıştır. Küratör Quentin Buvelot: “Büyük inciler nadirdir ve gezegendeki en zengin insanların elinde bulunmaktadır. 17. yüzyılda, genellikle Venedik’ten gelen daha ucuz cam inciler de oldukça yaygındı. Bunlar camdan yapılmıştı. Mat bir görünüm vermek için cilalanmış olabilir. Belki de kız böyle el yapımı bir “inci” takmıştır.” fikrini ortaya sürmüştür.

5- Şimdi Siyah Olan Arka Plan Bir Zamanlar Parlak Yeşildi.

Resim modern zamanlarda restore edildiğinde; karanlık alt boyayı parlatan çivit rengi kaynak izlerinin olduğu tespit edildi. Karanlık alt boyayı parlatan bu sır karışımın sırı restorasyon sırasında bozuldu ve bu da resmin renginde bir değişikliğe yol açtı.

Tablonun orijinal hali ve restorasyondan sonraki hali | Johannes Vermeer – The Girl with a Pearl Earring

6- Türbanı Boyamak İçin Kullanılan Boya Son Derece Pahalıydı.

Jan Vermeer, türban üzerinde kullandığı lacivert boyayı, lapis lazuli adı verilen değerli mavi taşları ezerek oluşturmuştur. Bu boya, çağdaşlarından sadece birkaçının kullandığı boyadır.

Tablodaki türbanın boyanması için kullanılan boya, değerli bir taş olan lapis lazuliden yapılmıştır. | Johannes Vermeer – Kuzeyin Mona Lisası

Vermeer, bu boyayı çok pahalı olmasına rağmen, mali olarak sıkıntı çektiği o dönemde cömert patronu Pieter van Ruijven ‘den aldığı fon sayesinde kullanabilmiştir.

7- İnci Küpeli Kız, Sergilendiği Müzeden Asla Dışarı Çıkmayacak!

Şu anda Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Mauritshuis Kraliyet Resim Galerisinde sergilenen Johannes Vermeer ‘in İnci Küpeli Kız eseri, daha önce Japonya, İtalya ve Amerika Birleşik Devletleri ‘nde sanat severlerle buluşmuştu. 2014 yılında sanat turnesini tamamlayan eser, alınan kararla bundan sonraki süreçte devamlı olarak Mauritshuis Kraliyet Resim Galerisinde kalması sağlandı.

İlginizi Çekebilir: Picasso’nun Guernica Eseri Hakkında Bilmeniz Gereken 8 Şey

8- Johannes Vermeer ‘in Aynaları

Vermeer, resmi boyadığı odanın her yerine birçok ayna yerleştirdi. Bunu, “İnci Küpeli Kız” ‘ı boyarken ellerine rehberlik etmesi ve onların nasıl hareket ettiklerini analiz etmek için yaptı. Mona Lisa ‘yı düşündüğünüzde, o da bize bakıyor, ama ilgi çekici değil – resmin arka bölümünde kendi kendine oturuyor, oysa İnci Küpeli Kız tam orada, sanki bizim yanımızda gibi – onunla aramızda hiçbir şey yok gibi.

İnanılmaz derecede açık ve aynı zamanda gizemli, büyülü niteliğine sahip- ve onu bu kadar çekici kılan da budur.-”

Tracy Chevalier (Yazar)

İnci Küpeli Kız, bugün hala dünyanın en ünlü eserlerinden biri olmaya devam etmektedir ve her dönem onu daha ilginç kılan ve dünyanın dört bir yanındaki insanları meraklandıran bir gizemi bulunmaktadır.

Kaynaklar:

• https://www.radartmedia.com/post/10-amazing-facts-about-the-girl-with-a-pearl-earring
• https://www.sanatlaart.com/tronie-nedir-hollanda-ve-flaman-baroklarinda-meshur-tronie-ornekleri/
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Mauritshuis