Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Edouard Manet ‘in Folies Bergère’de Bir Bar eseri ölmeden önce yaptığı son başyapıttır. Manet ‘in diğer başyapıtlarından olan Olympia ve Kırda Öğle Yemeği (Le Dejeuner sur I’herbe) eserleri kadar değerlidir.
Edouard Manet, bu eserinde, modern sanatın en ilgi çekici ve dokunaklı resimlerden birinin gücünü ortaya çıkarmış, ayrıntılarını inceleyen sanat severlere adeta bar içerisinde bu karizmatik ama yorgun kadının karşısında durma gerçekçiliğini aktarmıştır.
Ancak, sineği tuzağa düşüren bir örümcek ağı gibi, Manet ’in karmaşık perspektiflerle dolu bu başyapıtı, tek bir bakıştan sonra gözlerimizi kaçırmamıza asla izin vermez.
Karşı karşıya olduğumuz genç kadının hemen sağında sırtı bize dönük duran başka bir figürün tuhaf duruşu, kısa süre sonra dikkatimizi çeker ve resmin geometrisini çözmeye çalışırız.
Birdenbire, sert yüzlü, silindir şapkalı bir yabancıyla konuşan bu figürün aslında, resmin mantığına göre tam olarak bulunduğumuz yerde duran biriyle puslu bir alışverişte bulunuyor hissini bize yansıtır.
Başlangıçta boşluğunu kayıtsızlık olarak düşündüğümüz karizmatik barmenin gözlerinin, artık yorgun olmaktan çok sanki yaşamın ne derece zorluklarla dolu olduğunu anlatır gibidir.
Edouard Manet ‘in Folies Bergère’de Bir Bar Eseri Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey

Edouard Manet – Folies-Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère), 1882, Courtauld Gallery, Londra, İngiltere. | Edouard Manet ‘in Folies Bergère’de Bir Bar Eseri Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey
1- Tablodaki Mekan, Paris ‘teki İşlek Bir Bar Olan Folies-Bergère ‘dır.
1869 ‘da kurulan Folies-Bergère o zamanlar bir bardan daha fazlasıdır. Paris’in üst ve orta sınıfının bale, kabare, akrobasi, pandomim, operet ve hayvan gösterileri de dahil olmak üzere çok çeşitli muhteşem eğlenceler için insanların akın ettiği bir müzik salondur. Bu kadar çok aktivite olduğuna göre tahmin edebileceğiniz gibi, burası aynı zamanda ilham arayan sanatçılar için de güzel bir mekandır.

Folies-Bergère, Paris- Fransa | Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
2- Manet, Folies Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère) Eserini Bar’da Yapmamıştır!
Edouard Manet, mekanda birkaç hazırlık taslağı yapmış olsa da, kendi stüdyosunun mahremiyetinde ve sessizliğinde bu devasa şaheseri ortaya çıkarmıştır.
3- Bir Trapez Sanatçısı Neredeyse Çerçevenin Dışında Gizleniyor!
Folies-Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère) ‘ın sol üst köşesini dikkatlice incelediğinizde; bir salıncak üzerinde duran iki soluk bacağın ucunda bir çift yeşil ayakkabının olduğunu görürsünüz.

Folies-Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère) ‘ın sol üst köşesinde bulunan akrobat gösterisi ayrıntısı | Edouard Manet ‘in Folies Bergère’de Bir Bar Eseri Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey
Bu uzuvlar, bu abartılı barın zengin konukları için performans gösterisi yapan bir akrobata aittir.
Bu ayrıntıdan sonra Edouard Manet ‘in eserini daha farklı bir bakış ile inceleyeceğinize emin olabilirsiniz.
4- 1882 Yılında Belki de Dünyada İlk Ürün Yerleştirmesi Yapılıyor: İngiltere’nin İlk Tescilli Ticari Markası, Bass Brewery.
Kırmızı şarap şişesinin sağında, İngiltere’nin ilk tescilli ticari markası olan, etiketinde kırmızı üçgen bulunan kahverengi bir şişe görülmektedir.

Bu şişelerin etiketine basılan ayırt edici kırmızı üçgen logo, Manet ‘in resmini oluşturmasından sadece beş yıl önce, 1877’de kurulan ve Birleşik Krallık’ta resmi olarak tescil edilen ilk ticari markadır: Bass Brewery | Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Bu şişe, 1777 yılında kurulan ve bugün hala üretimde olan Bass Brewery ‘nin logosudur. Bu resimde yer verilen bu logo, Manet ’in resmini yapmasından sadece 5 yıl önce William Bass tarafından kurulan bir bira fabrikasına aittir.

Bass Brewery Logosu | Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Edouard Manet, şimdilerde çok sık kullanılan reklam tekniklerinden biri olan, ürün yerleştirmenin mucidi olduğundan habersiz bu resmin içine bu ayrıntıyı gizlemiştir.
5- Manet, Resimdeki Ana Karakteri Daha Önce de Çizmiş!
Manet ‘in barmen için oluşturduğu model ‘Suzon‘ adında bir kadındı ve muhtemelen Manet ile tanıştığı yer de burasıydı.
Folies Bergère ‘de gerçekten bir barmen olması dışında onun hakkında çok az şey bilinmektedir. Resimdeki karakterin sadece bir barmen değil, aynı zamanda bir fahişe olup olmadığı akademik bir tartışma konusudur. (Genellikle portakallar alegori olarak o dönemde kadın ticareti ile ilişkilendirildiği ve ayrıca boyun kısmındaki çiçekleri de – akşama müsait olduğuna dair bir işaret olarak – eklendiği düşünülmektedir.)
Kadının yüzündeki ifade, sanattaki en ünlü ve gizemli olanlardan biridir.
İlginizi Çekebilir: Johannes Vermeer ‘in İnci Küpeli Kızı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Manet bu gizemli kadının bir başka resmini daha önce de yapmıştır. 1881 yılında Le Bar des Folies Bergeres İçin Barmen Çalışması (Study of the barmaid for Le Bar des Folies Bergeres) adında Suzon ‘un bir portresini yapmıştır.

1881 yılında Le Bar des Folies Bergeres İçin Barmen Çalışması (Study of the barmaid for Le Bar des Folies Bergeres) | Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
6- Aynadan Yansıyan Samimiyet, Göz Yanılması Olabilir!
Manet, resimdeki sert yüzlü, silindir şapkalı yabancıyı resme bakan kişi olarak mı tasarladı?
Yoksa Manet düşündüğümüzden daha mı akıllıca bir yöntem uyguladı?
Bu gerçekten göz yanılması mı yoksa sadece garip, rahatsız edici, yanlış bir bakış açısı mı?
Sanat tarihçisi Malcolm Park, bar kızının, şapkalı müşterinin ve izleyicinin gerçekte barda nerede olacağını haritalandırmak için bir fotoğraf rekonstrüksiyonu ve diyagramı oluşturdu.

Folies-Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère) Diyagramı | Edouard Manet ‘in Folies Bergère’de Bir Bar Eseri Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey
Park’ın bulguları, izleyicinin resimde görülen adam olmadığını, sağdan gelen ve dolayısıyla aynaya yansımayan bir kişi olduğunu göstermiştir. Bu bakış açısı, yansıyan erkek ve kadın arasındaki mesafeyi yakınlaştırmış ve görsel olarak aynada yanlış bir samimiyet duygusu yaratmıştır.
Bu araştırmalar bile Manet ‘in resimdeki duygusal niyetiyle ilgili aklımızdaki sorulara asla cevap olmaz!
7- X-ışınları, Manet ‘in Eseri Oluşturma Sırasında Büyük Bir Değişiklik Yaptığını Ortaya Çıkardı.
X-Işınları ile yapılan taramalarda; Manet ‘in ilk olarak barmeni çizdiği fakat şu an ki duruşundan farklı olarak, kollarını belinden çapraz bağlayarak, sağ elini sol kolunun bileği üzerine yerleştirdiğini göstermiştir.

Edouard Manet ‘in Folies Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies) eserinin X ışınları altındaki görüntüsü ( X-ray of ‘A Bar at the Folies-Bergère’) | Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
8- Manet, Nedimeler (Las Meninas) ‘den Etkilenmiş Olabilir!
Diego Velazquez, Edouard Manet ’in ressamların ressamı olarak tanımladığı, Caravaggio ’dan sonra gelmiş geçmiş en yaratıcı ve gerçekçi ressamlardan biridir. Eserlerindeki ışık, optik, gölge, kompozisyon, uyarlama, görme gücü son derece etkileyicidir.
Diego Velázquez ‘in 1656 ‘daki alışılmadık kraliyet portresi olan Nedimeler (Las Meninas) uzun süre tartışma ve yorumlardan ilham alan bir perspektife sahiptir.
İlginizi Çekebilir: Diego Velazquez ve Nedimeler (Las Meninas) Eserinin Ayrıntıları
Manet, 17. yüzyıl İspanyol ressamının eserlerinin tanınmış bir hayranıydı. Sanat tarihçileri, Folies Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère) ile Manet, Diego Velázquez ‘in Nedimeler (Las Meninas) eserinin başka bir şekilde yorumladığı kanısına varmışlardır.

Las Meninas (Nedimeler), 1656 -Diego Velázquez | Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
9- Edouard Manet ’in Kendine Özgü Perspektifi Tartışmalara Yol Açmıştır.
Bazı sanat tarihçileri, potansiyel olarak kusurlu bakış açısının bize bu kadının duruşunun iki yönlü incelenmesi gerektiğini söylemektedir.
Sanal görüntüde müşterisine eğilen, meşgul ve hatta potansiyel olarak çapkın bir kadın gibi görünmektedir.
Gerçek görüntüde ise; adamın varsayılan ilgisine ‘Suzon’ en iyi ihtimalle karasızlık göstermektedir.
Aklımızdaki asıl soru ise; Edouard Manet kendine özgü bu bakış açısıyla, her iki durum için kendimizi Suzon ’un yerine mi koymak istemiştir?
10- Folies Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère), Manet ‘in Son Büyük Çalışmasıydı.
Manet ‘in mükemmel kariyeri, Gerçekçilik (Realizm) ve İzlenimcilik (Empresyonizm) arasındaki boşluğu doldururken bazen de tartışmalara yol açan eserler ortaya koymuştur.
Paris sanat anlayışı onun büyüklüğünü kavrayamayınca, sergilerini finanse etmek için kendi parasını harcamıştır.

Edouard Manet – Self-Portrait With a Palette, 1879 | Manet ‘in ‘Folies Bergère’de Bir Bar’ Eseri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
1882 ‘de Folies-Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère), prestijli Paris Salonunda ilk kez sahneye çıkmıştır.
Manet, Folies-Bergère’de Bir Bar (A Bar at the Folies-Bergère) eserinin tamamlamasını takip eden Nisan ayında, 51 yaşında iken hayata veda etmiştir.
Kaynaklar:
- https://www.mentalfloss.com/article/70765/15-intoxicating-facts-about-manets-bar-folies-bergere
- https://www.bbc.com/culture/article/20190311-a-bar-at-the-folies-bergere-a-symbol-planted-in-cleavage
- http://media-cdn.tripadvisor.com/media/photo-s/05/6d/ef/8f/folies-bergeres.jpg
- http://www.artandarchitecture.org.uk/fourpaintings/manet/picture/suzon.html
- https://artforus.wordpress.com/2012/12/18/bar-at-the-folies-bergere/