Homunculus Nedir?

Size Ortaçağ Avrupa ’sına davet etsem ve o gün yapılan tablolarda Homunculus ’u kavramını inceleyeceğimizi söylesem kaç kişi gelir bizimle? Sanırım çok kişi daha yola çıkmadan vazgeçer bu yolculuktan. Ama korkmayın hemen öyle!

Belki Avrupa ülkelerinde yaşayan insanlar gibi çok fazla müzeyi ziyaret etme şansımız yok. Müzeleri ziyaret etsek bile bahsedeceğimiz konu ile ilgili çok fazla eser bulma şansımız olmamıştır büyük ihtimalle.

Ortaçağ Avrupa’sına Yolcuğa Kimler Gelmek İster?

Homunculus Nedir?

Bir kısmımızın tarihi kiliseleri ziyaret şansı olduysa orada karşılaşmanızın kuvvetli muhtemel olduğu bir olgu bu Homunculus kavramı.

Fakat çağımız hızlı iletişim çağı olduğu ve tercih etmesek dahi bazı görüntülere maruz kaldığımız bir gerçek. Muhakkak internet denen bu vadinin bir köşesinde denk gelmişsinizdir şöyle görünen bir resme.

Meryem ve İsa Bebeğin Resmedilişi | Ortaçağ Avrupası ’nın Homunculus’ u – Çirkin Bebek İsa’sı

ya da böyle birine

Meryem ve İsa Bebeğin Resmedilişi | Ortaçağ Avrupası ’nın Homunculus ‘u – Çirkin Bebek İsa ’sı

belki bunlardan bir tanesini görmüş olabilirsiniz.

Meryem ve İsa Bebeğin Resmedilişi | Orta Çağ Avrupası ’nın Homunculus ‘u – Çirkin Bebek İsa ’sı

Orta Çağ Avrupası ‘nın En Fazla Resmedilen Figürleri

Meryem ve Bebek İsa’nın tasvir edildiği bu resimler kilise baskısı altında ki Ortaçağ Avrupası ‘nın en fazla resmedilen figürleri arasındadır.

Peki bu bebek İsa tasvirleri neden bu kadar çirkin! Bu çirkinliğin sebebi Orta ağ Avrupasın’ daki ressamların yetenek eksikliğinden mi kaynaklanıyor sizce?

Tabi ki hayır!

Her ne kadar Rönesanstan önce perspektif ve anatomi kuralları çok dikkate alınmasa da, bu sadece annelerinin sevebileceği çirkin bebeklerin resmedilmesinin sebebi bu kuralların dikkate alınmaması değil.

Siz Peder Mørk Mønsted ’tan Edvard Munch ’ın Çığlık tablosu gibi bir resim isterseniz bu gerçekçi olmaz.

Peki Bu Homunculus Nedir?

Bu çirkin bebeklerin sebebi Homunculus denen Latince bir kelime.

Homunculus’un Türkçe karşılığı ise Küçük adam (cüce).

İsa ‘yı küçük bir adam olarak tasvir etmeleri gerekiyordu çünkü genel geçer kabul buydu.

Ortaçağda ki Katolik Hristiyanlar İsa’nın değişmez ve kusursuz bir yapıya sahip olduğuna inanıyorlardı. O yüzden yetişkin İsa, bebek İsa’nın yüzünde tasvir edildi.

Dahilerin Büyük Etkisi

Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Raffaello ’nun eserleriyle zirve dönemini yaşayan Rönesans, Avrupa ’nın geri kalanında da etkisini göstermeye başladıkça, kilisenin baskısı azalıp zengin tüccarlar ressamlara sipariş vermeye başladılar. Kendi portrelerinden sonra tabi ki en büyük sipariş kalemi bu zengin Avrupalı tüccarların çocukları ve bebekleriydi.

Ressamlarda bebekleri oldukları gibi hatta bazen olduklarından daha güzel resmetmeye başladılar. Rönesans dönemi etkisini arttırdıkça eserlerde görünen İsa tasvirlerinde de gözle görülür bir değişiklik oldu.

Homunculus Nedir?

Artık tasvirlerde ki Bebek İsa da bütün bebekler gibi yanakları al al olmuş, nur topu gibi bir bebek olmaya başladı.

Ayrıca Rönesansa bağlı olarak gelişmiş olan eserlerdeki perspektif ve anatomi anlayışı bu tasvirlerin daha doyurucu olmasında çok büyük bir etken olarak ortaya çıktı.

Homunculus Kavramı Nedir?

İşten, okuldan arta kalan kıt zamanınızda, sosyal medyada gezinen gerekli, gereksiz bu kadar popüler kültür malzemesi arasında sanat, felsefe ve edebiyata zaman ayırıp bu yazıyı okuduğunuz için sizi ayakta alkışlıyor ve teşekkür ediyorum.

Hürmetler. Esenlikler dilerim.