Antik Yunan Tanrıları III (Poseidon, Hermes ve Ares)
Antik Yunanlılar kendilerini ve çevrelerindeki dünyayı anlamalarına yardımcı olan belirli bir inanç dizisine sahip olduklarını ve bu sebepten çeşitli tanrı ve tanrıçalara inandıklarını bu yazı dizisinin ilki olan Antik Yunan Tanrıları ‘nda belirtmiştik. Her Yunan tanrısı ve tanrıçası bir şeyi temsil etmekte ve eski Yunanlılar farklı nedenlerle belirli tanrılara tapmaktaydırlar. İşte bu içeriğimizde Antik Yunan Tanrılarından; Posedion, Hermes ve Ares üzerinde duracağız.
Posedion, Hermes ve Ares
Zeus’un Kardeşi: Poseidon
Zeus’un ağabeylerinden biri olan Poseidon ‘un ilginç hikayesi paranoyak babası Kronos tarafından yutulmasıyla başlar. Kranos daha sonra Poseidon’u kusarak geri çıkarmıştır. Poseidon Titanlara karşı kardeşi Zeus’un tarafında mücadele vermiştir. Zeus’un zaferinden sonra kendisine denizlerin yönetimi verilmiştir.
Poseidon krallığını, çatalıyla ve dalgalar üzerinde yol alan denizatları ve yunuslar tarafından çekilen savaş arabasından yönetmektedir. Poseidon’un denizler tanrısı olması etkisinin sadece denizlerle sınırlı olması anlamına gelmez. Poseidon aynı zamanda denizle hiç ilgisi olmasa da atların, depremlerin ve kaynak sularının da tanrısı olduğuna inanılırdı.
Poseidon da tıpkı kardeşi Zeus gibi sağlam yapılı ve sakallı olarak tasvir edilmiştir. Poseidon’un deniz ile en çok benzeşen yönü tıpkı deniz gibi öngörülmesi neredeyse imkansız bir öfkesinin olmasıydı.
Denizciler ve balıkçılar canlarının sağlığı ve güvenli bir yolculuk için ona dua ederlerdi. Zengin denizciler ise bunu bir adım ileriye götürerek güvenli bir yolculuk için Poseidon’a at kurban ederlerdi.
Pylos’ta bulunan tabletlere göre Miken döneminde Poseidon’un Zeus’tan daha itibarlı bir tanrı olduğu iddia edilmektedir. Ancak klasik döneme geldiğimizde işler değişmiş, Poseidon bir sebepten itibar kaybına uğrayarak Zeus’un gerisine düşmüştür.
Homeros Poseidon’u enosikhthon yani dünyayı sarsan adını verir. Bu Yunanistan gibi depremlerin çok fazla yaşandığı bir coğrafya için gayet anlaşılabilir bir isim olabilir.
Oğlu Kyklops Polyphemos’un kör olmasına sebep olan Odysseus‘a karşı kin beslemektedir. Odeysseus’a yardımcı olan Phaiakia limanını dev kayalarla kullanılmaz hale getirmiştir.
Atinalıların sevgisini kazanmak için Athena ile mücadeleye girmiştir fakat bu beyhude bir çaba olarak kalmıştır. Bu çabaya karşılık sonuca ulaşamayan Poseidon ceza olarak Attika‘nın neredeyse yarısını sular altında bırakmıştır. Bu intikam Poseidon’un kindar bir tanrı olduğunun kanıtıdır.
Aşk hayatı ise birçok Yunan tanrısından farklı olarak gayet iyi durumdadır. Nereis yani deniz perisi Amphitrite‘ye kocalık etmiştir. Kendisini terk eden Amphitrite’yi kız kardeşleriyle birlikte Naksos’ta dans ederken görmüş ve geri dönmeye ikna etmek için yunuslardan kurulu bir ikna ekibi göndermiş olduğuna inanılmaktadır. Bu harekete kayıtsız kalamayan Amphitrite, Poseidon’un denizlerdeki eşi oldu ve yunusların çektiği savaş arabasında tanrıyla birlikte dolaştı. Diğer Nereis’ler ve Triton’lar yani deniz adamları bu çifte eşlik etti.
Poseidon, Argos kralı Danaeus’un 50 kızından biri olan Amymone’yi peşindeki bir satirden kurtardı. Yunan takvimindeki en önemli etkinliklerden biri olan İsthmos oyunları, Poseidon’un şerefine düzenlenmekteydi.
Hermes (Merkür)
On İki Olympos tanrısından biri olan Hermes, Zeus’un oğullarından biriydi. Belagat sahibi bir elçi tanrı statüsündeydi.
Praksiteles‘in iyi bilinen tasvirlerinde Hermes, genç, çekici ve süratli olarak tasvir edilmiştir.
Arkadia‘da bir mağrada, su perisi Maia‘dan doğan Hermes üvey kardeşi olan Apollon‘a ait bir sığırı çaldığında gözlerini dünyaya henüz açmış, bir kaç saatlik bir bebekti. Bu zorlu işi kanatlı kutsal sandaletleri sayesinde başarmıştı. İcat ettiği lir ve kıvrak zekası kendisini Apollon’un şerrinden kurtarmasını sağlamıştı.
Genelde geniş kenarlı ve kanatlı bir başlık takardı. Etrafında iki yılan sarılmış ve insanların uymasına sebep olan sihirli bir asası vardı.
Hermes’in üstün zekası bir çok şeyin mucidi olarak görülmesini sağladı. Bu icatlardan bazıları alfabe, sayılar, ağırlık ve ölçü birimleri yer alır. Üstün belagat kabiliyeti sayesinde tüccarların ve hırsızların koruyucusu olarak anılmaktaydı.
Hermes bir elçi tanrı olarak sürekli Olympos’tan dünyaya ve yer altına mesajlar taşıdı. Psykhopompos olarak ölülerin ruhlarını, Hades’in kayıkçısı Kharon’a götürdü. Seyyahların koruyucusu olarak onuruna kapılara ve yolların kenarlarına kare biçiminde taş sütunlar yerleştirilirdi. Agonios olarak oyunları denetledi. Roma tanrısı Mercurius, Hermes’in birçok özelliğini devralmıştır.
Gezegen olan Merkür‘ün adı bu tanrıdan gelmektedir. Bu gezegene bu ismin verilmesi ise tanrının süratli olması sebebiyledir. Çünkü merkür kendi etrafında en hızlı dönen gezegendir.
Ares (Cesaret ve Savaş) (Mars)
Öfkeli ve kızıl saçlı savaş tanrısı Ares ‘i ebeveyinleri olan Zeus ve Hera dahi sevmiyordu. Evlat olsa sevilmez denen türden bir tanrıydı. Olymposlular bile genelde ondan uzak durmaya çalışmışlardı.
İlginizi Çekebilir: Louvre Müzesinin de arasında olduğu Dünyanın En İyi 10 Sanat Galerisini öğrenmek ister misiniz?
Ares, oğulları Phobos (dehşet) ve Deiomos (korku) ile birlikte savaş arabasıyla savaş meydanına girer, meydanda dolaşır ve zevk için öldürdüklerine inanılırdı. Savaşlarda çok nadir zaferle ayrılırdı. Athena veya Herakles gibi kahramanlarca yenilgiye uğratılırdı.
Ares aşk hususunda da pek şanslı sayılmazdı. Bu durumun kayda değer tek bir istisnası vardı o da Aphrodite. Aphrodite savaş tanrısı Ares’e abayı yakmıştı. Ona sırılsıklam aşıktı adeta. Demirci tanrı Hephaistos ile gönülsüz bir evlilik yapan Aphrodite cesur savaş tanrısına ümitsizce aşıktı. Ancak bu aşk kısa sürdü. Demirci tanrı olan Hephaistos demirden bir ağ örmüş ve bu ağı uyuyan aşıkların üzerine atmıştı.
Rivayetlere göre Ares Trakya kökenliydi. Yunanlıların sıklıkla savaştığı gerçeğine ve Atina’da Akropolis’e bakan Areopagos tepesine adı verilmesine rağmen Ares kültü, Thebai dışındaki yerlerde önemsiz olarak kaldı.
Ancak Ares’e inananlar harp meydanlarında Ares için sıklıkla kurban sunardı.
Bu yazı dizisinin devamı olan Antik Yunan Tanrıları IV (Aphrodite (Afrodid) ve Hephaistos) ‘e göz atmak ister misiniz?
Kaynaklar:
- https://www.friendz10.com/mitoloji/hermes-mercuius-497 (Hermes Görseli)
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Ares (Ares Görseli)
- https://ozhanozturk.com/2019/09/01/on-iki-olimposlu-12-olimpos-tanrisi/ (Öne Çıkan Görsel)